Zihninizi açık mı tutmak
istiyorsunuz? Öyleyse aşağıdaki 9 soruna bir göz atın.
Zihninizin pas tutmasının
birçok şaşırtıcı sebebi olabilir. Neyse ki, birçoğu düzeltilebilir. İlk adım
sorunları teşhis etmektir. Aşağıdaki 9 sorun en yaygın hafıza hırsızlarıdır.
1. Yüksek Kan Şekeri
Hafıza
yanılmalarının kaynağı kanınız hatta özellikle kan şekeriniz olabilir.
Kendinizi koruyun: Eğer ailenizde yüksek kan şekeri ya da
diyabet geçmişi olan varsa, kan şekerinizi düzenli olarak ölçtürün. Sağlıklı
beslenin, aktif yaşayın!
2. Çok Yorulmanız
Beynimizin
hafızayı yenilemesi uykuya bağlıdır. Bir çalışmaya göre, iki hafta
boyunca geceleri altı saat uyuyan gönüllüler kendilerini uykusuz hissetmezler
fakat kısa süreli hafıza performansları kötüleşir.
Kendinizi koruyun: Öncelikle, yeteri kadar dinlenmelisiniz.
Vaktiniz mi yok? Yapılan çalışmaya göre altı dakikalık kısa şekerlemeler
gönüllülerin kısa süreli performanslarını arttırmıştır. Yani, kısa uyuklamalar
beynin önemli hafıza sürecini tetiklemeye yeterli olabilir.
3. Horluyor Olmanız
Uyku apnesi olabilirsiniz. Uyku esnasında solunum yolu bloke
olur, bir süre oksijen akışı kesilir ve beyin hücreleri can çekişir. Erkeklerde
kadınlara oranla daha çok görülür. Ekstra risk faktörleri, fazla kilo ve 40
yaşın üzerinde olmak.
Kendinizi koruyun: Kendinizi devamlı yorgun hisseden,
gürültülü bir horlayıcıysanız doktorunuza uyku apnesi testi yapmasını önerin.
Tehlikeli oksijen kesintilerini önlemek için, uyurken, küçük hortumu sayesinde
burun deliklerine düzenli hava gönderen aleti takmanız gerekebilir.
4. Kendinizi Manik ya
da Uyuşuk Hissediyor Olmanız
Tiroit probleminiz olabilir. Tiroit hormonları metabolizmayı
kontrol eder, fakat fazlası ya da noksanlığı beyin hücreleri arasındaki normal
bağı bozabilir. Fazla çalışan bir tiroit mesajı beyine statik bir hızda
iletirken, tembel bir tiroitte bu hız oldukça düşer.
Kendinizi koruyun: Benzer belirtiler için doktorunuza başvurun
(özellikle kadınlarda hipotiroidi riski oldukça fazladır). Az çalışan tiroit
kendinizi yorgun hissetmenize sebep olur. Fazla çalıştığında ise kalp atışlarınız
artar ve kendinizi aşırı heyecanlı ya da tedirgin hissedebilirsiniz.
5. 65 Yaş Üzeri
iseniz
Yaşlandıkça B12 vitaminini yiyeceklerden temin etmeniz
zorlaşır ve Alzheimer gibi birçok ciddi hastalıklar kendini gösterebilir. 65
yaş ve üzeri insanların yüzde 20 sinde B12 vitamini oldukça düşüktür.
Kendinizi koruyun: İleri yaştaysanız ve kendinizi donuk
hissediyorsanız, doktorunuzdan B12 vitamin seviyenizi kontrol etmesini isteyin;
takviyeye ihtiyacınız olabilir. Ayrıca, sıkı bir vejetaryenseniz B12 vitamini
bakımından en zengin kaynaklardan kaçındığınızdan mutlaka kontrolden geçiniz.
6. Depresyon
Şiddetli depresyon yaşayan insanlar beyin hücrelerini
kaybederler. Ve depresyon ne kadar uzun sürerse, kritik alanlardaki hücre kaybı
o kadar artar.
Kendinizi koruyun: Erken teşhis ilk adım olabilir. 2008
yılının bir çalışmasına göre, uzun dönem depresyon yaşayan insanların
düzeldikten sonra bile hafıza gelişimi göstermeleri oldukça düşük bir
ihtimaldir.
7. Alerji ve Uyku
Tedavisi
Uykusuzluk, alerji, bel gevşekliği, gastrointestinal
kramplar için öngörülen birçok ilaç aynı zamanda beyin kimyasına da hayati
zararlar verebilir. İleri yaştaysanız, antikolinerjik adı verilen bu ilaçlar zihinsel
bulanıklık ve unutkanlığa neden olabilir.
Kendinizi koruyun: 65 yaş üzerindeyseniz, alerji ilaçları ve
uyku tedavisinde sıklıkla kullanılan bir difenhidramin olan antikolinerjik yan
etkilere karşı daha duyarlısınız. Bu tür ilaç kullanımına başladıktan sonra
herhangi bir zihinsel bulanıklık durumunda doktorunuza ya da bir eczaneye
başvurun.
8. Yürürken Ayaklarınızı
Sürüyor musunuz?
Ayaklar zeminden ayrılmadığından doktorlar bunu manyetik
ayak diye adlandırır. Bu durum, beyinde normal basınçta bir su toplanmasının
sinyallerini veriyor olabilir.
Kendinizi koruyun: Ayak sürüme, bel gevşekliği ve hafıza problemleri
klasik belirtilerdir, fakat üçü birden görülmeyebilir. Hızlı tedavi, hafıza düzelmesi için en iyi fırsattır.
9. Aşırı İlaç
Kullanımı
Eğer günde 5 ya da daha fazla ilaç kullanıyorsanız,
problemli etkileşim yaşama riskiniz oldukça yüksek.
Kendinizi koruyun: Kullandığınız bütün ilaçlardan doktorunuzun
haberdar olduğundan emin olun.
Esma VARINCA
Kaynak:
www.readersdigest.ca