Analitik düşünce eleştirel
olarak araştırmak, düşünmek, incelemek, gözden geçirmek gibi anlamları ifade
eder. Daha da açmak gerekirse ele alınan bir konuyu etraflıca alt başlıklara
ayırdıktan sonra irdeleyip bu başlıklar arasındaki bağlantıları saptamak;
tümden gelim yöntemiyle bütün metni parçalara ayırdıktan sonra tüme varım
yöntemiyle ayırdığımız alt başlıkları düşünüp irdelemek ve değerlendirmektir.
Aksi takdirde gelişigüzel, bilinçsiz bir düşünme yapılmış olacaktır ki bunun da
akademik anlamda hiçbir bir değeri yoktur.
Yeniden konumuza dönmek
gerekirse analitik düşünce biçiminin gerçekleşmesi için bilgi analizinin önemli
olduğundan bahsetmiştik. Şimdi de analiz kısmından sonra analitik düşünmenin
bir başka ayrılmazı olan sentez parametresinden söz edelim. Bilgi analiz
edildikten sonra anlamlı bir bütünlük oluşturmak için konuyla ilgili bilgilerin
işe yarar bir hale getirilebilmesi için sentezi yapılmalıdır. Sentezi yapılan bilgi daha sonra
değerlendirilmeli ve bir sonuca ulaşılmalıdır.
Genel hatlarıyla analitik
düşüncenin nasıl gerçekleşeceğinden bahsettikten sonra şimdi de bu düşünce
tarzının yaşamımızda nasıl işe yarayabileceği ile ilgili birkaç noktayı ele
alalım. Doğru olanı yapmak ve yaşamak için herhangi bir kişi, grup ya da öznel
kararların etkisi altında kalmadan yani bir yönlendirmeye tabi olmadan düşünmek
için analitik düşünce bize yol gösterici olacaktır. Bilgilerimizi daha
kullanışlı hale getirebilmek hurafe, batıl inanç ve bidatlerden uzak bir
şekilde sahih bilgi dayanaklı, aklın ışığında derinlikli bir düşünme biçimi için
analitik düşünme ile daha sağlam adımlarla yürüyebiliriz. Analitik düşünme
biçimi ile hem özel hayatınızda hem de iş yaşantınızda insanlarla olan
ilişkilerinizde daha mantıklı kararlar alacaksınız.
Bu kısa deneme yazısı ile
sizlere analitik düşünme biçimi için bir kapı aralamaya çalıştık. Sizlere düşen
hayatı daha anlamlı yaşabilmek adına bu aralanmış kapıdan içeriye biraz daha,
biraz daha girebilmeniz ve yaşamınızın her alanında daha anlamlı adımlar atarak
daha anlamlı kararlar alabilmeniz.
Ayşe Bedir Akçelik
aysebedir@zekaevi.com
Kaynak: www.gencgelisim.com