Çevre Faktörü ve Evlilik

Eşimin kafasında oluşan evlilik fikrini tam olarak anlayabilmek ve eğer varsa, ailesindeki problemli evlilikleri öğrenmek için "Çevre faktörünü göz önüne aldığında, evlilik hakkındaki düşüncelerin nelerdir?" sorusunu sormuştum. Çünkü etrafında örnek teşkil eden sorunlu evlilikler varsa modellemiş olabilirdi. Bunu bilmek gerekiyor; çünkü sorunlu evliliklerle iç içe olan bir bireyin ileride kendi yapacağı evliliğe bakış açısını öğrenmeliydim. Benim etrafımda mutsuz evlilikler yoktu. Her haliyle güzel bir evlilik gerçekleştirmek istiyordum, eşimin bu konuda bana ayak uydurup uyduramayacağını merak ediyordum.

Modelleme çok önemli bir konu. Mesela bir kız çocuğu “Annemde göğüs kanseri var, acaba bende de olur mu?” diye endişeleniyorsa, bir süre sonra göğsünde ağrılar hissedebiliyor ve tamamen düşüncelerden kaynaklanan bir rahatsızlık başlayabiliyor. Kız çocuğu ciddi anlamda hastalanabiliyor. Veya bir başkası “Ağabeyim ayrıldı, ben de ayrılır mıyım acaba?” düşüncesinin kendisine ne kadar zarar verebileceğini fark edemiyor. Böyle bir şartlanma ile bilinçaltına ‘ayrıl’ emri veriliyor. Akıl dışı hareket eden bilinçaltı, bunun ne anlama geldiğini bilmiyor ve zaman içine yayıp kullanabiliyor. Sonuç ise ayrılık oluyor. Bu nedenle sözlerimize dikkat etmeli ve olumsuzluklardan uzak durmalıyız.

Bir hanım danışanımla paylaşmıştık; tartışma ve kavgaların yaşandığı bir aileden kurtulmak için evlenmiş. Ailesinin de onayıyla evlendiği kişi, gayet olgun biri fakat hanım gereksiz sorunlar çıkarıyor. Hanımın sorunu, ailesinden aldığı programı aynen uygulaması idi. Bu durumdan beyefendi çok rahatsız olmuş ve yardım almak için bize başvurmuştu. Eşinin davranışları beyefendiyi çok zorluyordu. Kendisi detaycı, mükemmeliyetçi, sabırlı ve hoşgörülü bir beydi. Hanım ise annesi gibi eşinin artılarını görmüyor sadece kendi yaptırımını kullanmaya odaklanmıştı. Hanım, sürekli eleştiri programıyla; “şöyle yapacaksın, böyle olacaksın” şeklinde eşine baskı uyguluyor ve tamamen annesinin modelini uyguluyordu. Fakat ne tür davranışlar sergilediğinin farkında değildi. Beyefendi ise ne yaptığını bilen biri olduğu için eşinin yersiz tavırlarından rahatsızlık duyuyordu.

Çalışmalarımızda önce karakter özelliklerini ortaya koydum ve kendilerine ait kişilik özelliklerini sıraladım. Sonra “Buyurun birbirinizi değiştirin, bakalım oluyor mu?” dedim. “Tabii ki olmaz, değiştiremeyiz.” dediler. Dolayısıyla, herkes nerede yanlış yaptığını görmüş oldu. Evliliklerde amacımız karşımızdakini değiştirmek olmamalı, birbirimizi anlamaya ve algılamaya çalışmalıyız. Karşılıklı empati kurmalarını istediğimde hanım kendini suçladı ve “Dilimi tutmalı ve eşimi biraz daha fazla dinlemeliyim.” demişti. Aslında hanımın istediği nitelikli bir beraberlikti ama bunu uygulamaya çalışırken eşini ezip geçtiğinin farkında değildi. Birbirlerinin karakterler özelliklerini öğrendiklerinde her şeyin çok daha kolay olduğunu anladılar. Hanımefendi davranışlarını düzeltmeye başladı ve beyefendi de yeni durumdan gayet memnundu.

Bir başka örnek olayda ise; 16 yıllık evli bir çift ayrılmaya karar vermiş ve hanımın kızkardeşi vesilesiyle bana gelmişlerdi. Beyefendi kinestetikti (dokunsal) ve işitsel bir hanımla evliydi. Hanımefendiye problemin ne olduğunu sorduğumda; “Eşim beni sevdiğini hiç söylemedi, yaptığım hiçbir şey için teşekkür etmiyor. Beni sevdiğini biliyorum aslında. Bunu birçok şekilde ifade ediyor; sınırsız para veriyor, arabama benzin koyuyor, arada bir çiçek getiriyor, yemeğe götürüyor. Ama ‘seni seviyorum’ sözünü hiç söylemiyor.” dedi. Beyefendiyle görüştüğümüzde “Ben onu ne kadar sevdiğimi hep söylüyorum ama içimden.” dedi. Söylemek istediğini içinden söyleyen, dışa yansıtamayan bir beydi ama bu özelliğinin farkında bile değildi. İçinden söylediklerini dışarıya ifade ettiğini sanıyordu. Mesela beyefendi su istediğini içinden söyleyip sonra da nerede kaldığını soruyor, hanım ise “Ne zaman istedin, ben hiçbir şey duymadım.” diyor. Beyefendi isteğini içinden söylemiştir, ama farkında değildir. Kinestetik insanların en belirgin özelliğidir bu. İleride sorun yaşamamak için evlenmeden önce birlikteliği düşündüğümüz insanın karakter özelliklerini çok iyi tahlil etmemiz gerekiyor. Bunlar bazı insanlara komik gelebilir, yaşadığım ve duyduğum şeyleri aktarıyorum size. Çevremizde bu tür örnekler maalesef çok…

150 Soruda Evlilik/Akis Kitap

Dahi Beyin Blog