Bir zamanlar bir yerde iyi bir usta vardı ,
Yanında bir de çırak , gözleri biraz şaşı .
Şaşılık bir özürdür , ne bir suç , ne de bir kusur ,
Usta bir gün çırağa , dedi ” içeriye gir ”
Orada bir şişe vardı , al onu bana getir ”
Çırak içeri gitti ve sesi geldi derin ,
” Burda iki şişe var , hangisini istersin ?
” Usta dedi , ” İyi bak , şişe çift değil , bir tek ,
Yanlış görmeyi bırak , gözünden perdeyi çek .”
” Beni aşağılama ” diye seslendi çırak ,
Burda iki şişe var , inanmazsan gel de bak
” Öyleyse dedi usta kır şişenin birini ,
Sonra getir bakalım buraya diğerini ”
Bir şişe kırılınca ikinci de kayboldu ,
Çırak bu işe şaştı , anlamadı ne oldu .
Bazı yanlış duygular insanı şaşı eder ,
Sonu gelmez arzular , kızgınlık ve öfkeler .
Bir tek olan şişeyi çırak görmüştü iki ,
Birinciyi kırınca ikinci uçup gitti.
Şaşı eder insanı aşırılık ve öfke ,
Ruhu dönemez olur , gerçeğe doğru yöne .
Garaz öne çıkınca altlarda kalır hüner ,
Perdeler yer değişir , gönülden göze iner.
Vicdanını karartıp rüşvet alırsa hakim ,
Farkedemez kim mazlum , göremez kimdir zalim .
Kırmak istemiyorsan içerdeki şişeyi ,
İyi anlamalısın çok önemli bir şeyi :
İki tane gözün var , biri semaya bakar ,
İkincinin bakışı hep yere doğru akar .
Kapat iştah ve istek , eleştri gözünü ,
İbret ve şükürle bak , iyi tanı özünü .
Nasihate kulak ver , iyi görürüm sanma ,
Hep gönül gözüyle bak , toprak gözüne kanma .
Madde gözü tembeldir , hep kolayını arar ,
Yanlış yola götürür , insanı kolay yollar .
Üşenme kaynağı bul , zor gelse de nefsine ,
Doğru yollarda ara , yokuş ve dik gelse de.
Bırak zannı şüpheyi , hedefin olsun gerçek ,
Varınca göreceksin , her zahmete değecek .
Asıl şaşılık budur , budur gözdeki mercek ,
Zannetmekle bilmenin farkını görememek .
Bulanıktan uzak dur ,her işin olsun berrak ,
Anca temiz bir kalptir yüzü ak çıkaracak .
Hele de vesveseye aman sakın kapılma ,
Güvenilmez bilgiyi kendine rehber kılma .
Vehimden de uzak dur , doğru bilgi zannetme ,
Hele de evhamları ona buna iletme .
Doğru olsun her işin , doğrudan uzaklaşma ,
Doğru bil , doğru düşün , doğrudan asla şaşma .
*
Mesnevi’den Hikayeler