Serebellum kelimesi
latince küçük beyin kelimesinden gelmektedir. Beynin ikinci büyük
yapısıdır. Dış kısmı gri madde, içi ak madde taşır. Tüm omurgalılar bir
serebelluma yani beyinciğe sahiptir. Büyük beynin arkasında ve altında
yerleşmiştir. Üzeri girintili çıkıntılı bir yapıya sahiptir. Büyük beynin onda
biri kadar olmasına karşın, onun yüzeyinden %30 daha fazla bir yüzeye sahiptir
ve yine onun gibi iki yarım küreye ayrılmıştır. Beyincik yarım küreleri Varol
Köprüsüyle birbirine bağlanmıştır.
Beyincik, motorik
düzenleme ve denge merkezidir. Bütün istemli
ve istemdışı (otomatik) kas hareketlerinin koordine edilmesinden sorumludur. Duyu organlarından, özellikle eklem, tendon ve
kaslardaki almaçlardan, kulağın denge ile ilgili kısımlarından gelen uyarılar
bu organa ulaşır. Vücudun duruşunu ve iskelet kaslarının kasılma derecesini
düzenler. Duyu organlarından gelen tüm
impulslar ve büyük beyinden gelen tüm emirler, beyincikte toplanır. Emirleri ve impulsları koordine
eden beyincik, sonucu kaslara iletir.
Özellikle
koşma, bilgisayar kullanma, piyano çalma, konuşma gibi hızlı kas
aktivitelerinde hayati rol oynar. Motor aktivitelerin sırasını belirler. Motor
öğrenme için gereklidir. Hareket sırasında değişik eklemlerin koordinasyonunu,
denge ve pozisyonu sağlar. Ağıza çatal götürmek veya buruna el ile dokunmak
gibi el-kol hareketlerinin doğru zamanlaması için de gereklidir. Cebinizdeki ya
da çantanızdaki anahtarları bulmak da serebellumun başardığı işlerdendir.
Beyinciğin
doğrudan elektrikle uyarılması herhangi bir kas hareketi ya da duyusal algılama
meydana getirmez. Bu da beyinciğin doğrudan doğruya bir kası uyarmadığını
kanıtlar. Fakat çıkartılması halinde, kas hareketlerinde ileri derecede
bozukluk görülür. Görevi, kaslardan gelen uyarıcı impulslar ile büyük beynin
motorik merkezlerinden gelen sürekli impulsları karşılaştırarak, yine kaslara
doğrudan ya da dolaylı şekilde uygun impulslar gönderilmesini sağlamaktır.
- Kısaca
beyincik, beyindeki merkezler ile vücuttaki tepkime organları arasında
düzenleyici bir rol oynar,
- Vücut hareketlerini koordine eder,
- Hareket, denge ve postürü sağlar,
- Beyinden aldığı bilgilerle, kol ve
bacakların konumu ve kas tonu derecelerini düzenler,
- Vücudun düzgün, keskin hareketler yapmasına yardımcı olur.
Dahi Beyin Blog
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder